به گزارش اگزیم نیوز، رییس کمیسیون اقتصادی مجلس درگفتگو با ایرنا اعلام کرده است که بورس کالا می تواند با تکمیل ابزارهای مالی و معاملاتی محصول زعفران، به مرجع تعیین قیمت بین المللی طلای سرخ تبدیل شود.

وی هدف از جمله مزایای عرضه محصولات در بورس را کنار گذاشتن دلالان و واسطه هاست دانسته که باعث می شود سود اصلی عاید کشاورزان و تولیدکنندگان شود.

به گفته فعالان بازار زعفران، با وجود اینکه زمان زیادی از عرضه های فیزیکی، معاملات گواهی سپرده کالایی و قراردادهای آتی زعفران در بورس کالا نمی گذرد، اما میزان سودآوری زعفران کاران به مراتب بالاتر از سال های گذشته است. از آغاز عرضه زعفران در بورس کالا تاکنون 66 تن از این محصول به شکل فیزیکی و 27 تن در بازار گواهی سپرده خرید و فروش شده است.

قراردادهای آتی زعفران برای نخستین بار در خرداد سال 97 در بورس کالای ایران راه‌اندازی و قراردادهای آپشن زعفران (اختیار معامله) نیز از 12 اسفند امسال آغاز شد.

راه اندازی قراردادهای آپشن (اختیار معامله)، از یکسو ریسک معاملات را برای خریداران و فروشندگان داخلی کاهش می دهد و از سوی دیگر به عنوان مرجعی برای قیمت گذاری محصولات صادراتی به شمار می رود؛ بطوری که بازارهای جهانی از قیمت اعلام شده در بورس ایران به عنوان مبنای قیمت گذاری استفاده خواهند کرد. آپشن به نسبت قراردادهای آتی، ریسک کمتر و نیاز به سرمایه در گردش پایین تری دارد و از همه مهم تر، این قرارداد مبنایی برای بیمه قیمت زعفران در آینده است.

براین اساس صادرات فله‌‌ای توسط دلالان، عدم ایجاد انگیزه برای تولید با کیفیت محصول، حضور واسطه های پرشمار، عدم نظارت و مدیریت مناسب، پایین بودن کیفیت بسته‌‌بندی ها، عدم تعامل با کشورهای مقصد و سایر محدودیت های موجود اعم از انبارداری و نحوه نگهداری سبب شده است تا زعفران ایران با نام کشورهایی نظیر اسپانیا و امارات وارد بازارهای جهانی شود و تولید کنندگان داخلی از مزایای زیاد تولید زعفران در کشور محروم باشند.

در این زمینه غلام رضا میری رییس اتحادیه صادرکنندگان زعفران در گفتگو با اگزیم نیوز اظهارداشت: بورس کالای ایران با این هدف وارد بازار زعفران شد که با ایجاد سامانه‌ای برای پوشش ریسک تولید کنندگان و شفافیت بیشتر در این بازار عمل کند. صادرکنندگان سنتی نیز سال ها به دنبال این سازوکار بوده اند اما به دلیل موانع اقتصادی موجود در تجارت خارجی این مورد اجرایی نشد. در این زمینه پوشش ریسک به معنای اتخاذ موقعیتی در بازار است که هدف از آن به حداقل رساندن یا از بین بردن ریسک ناشی از نوسانات و تغییرات قیمت در آینده است.

وی با تصریح براینکه سازوکار بورس کالا برای ورود به این بازار باید کامل باشد و پاسخگوی این مهم که خریدار خارجی چگونه می تواند از طریق بورس سفارش خود را دریافت کند و بازگشت مالی آن چگونه خواهد بود؟ابراز داشت: زیرا اکنون فروش زعفران به مشتری های شناخته شده انجام می شود که به صورت توافقی بعد از گذشت مدتی پول آن از مسیرهای خاص واریز می شود یعنی گاهی باید این پول در سه کشور گردش داشته باشد تا به دست ما برسد و در بسیاری موارد هم از آنجا که امکان دریافت مستقیم این پول را نداریم به جای آن صادرکنندگان زعفران مبادرت به واردات کالاهای اساسی می کنند.

به گفته میری خریداران خارجی به دلیل تحریم ها و نبود سیستم مالی تمایل دارند که با تجار شناخته شده و بخش خصوصی کار کنند زیرا بورس کالا را یک سازمان دولتی می دانند که ممکن است در بحث تجارت با آن دچار رهگیری های تحریمی و محدودیت های آن شوند. براین اصل بهتر است بورس کالا در راستای اهداف تعیین شده خود به جای عرضه زعفران به صورت انبوه، شرکت هایی را که دارای برند شناخته شده در جهان هستند و محصولات آنها به صورت بسته بندی به 47 کشور دنیا صادر می شود را تحت پوشش قرار دهند و از طریق آنها نسبت به درخواست خریداران خارجی اقدام کنند.

رییس اتحادیه زعفران با بیان اینکه سازوکار تعریف شده در بورس کالا در این زمینه غیر شفاف است و بازار 250 تنی زعفران را هدف قرار داده است، یادآورشد: بسیاری از تجار 50 سال برای اعتلا و شناخت این محصول ایرانی در بازارهای بین المللی زحمت کشیده اند و بازار 2تنی زعفران را به 250 تن در حال حاضر رسانده اند بنابراین حذف صادرکنندگان سنتی که در توسعه بازار زعفران سهم به سزایی دارند حرکت به سمت انحصارگرایی است.

میری در این زمینه با ارایه یک پیشنهاد به بورس کالا در جهت حفظ منافع کشاورزان و تجار بازار زعفران ضمن تعامل با سازوکارهای جدید، عنوان کرد: در این زمینه پیشنهاد ما این است که در یکی از کشورهای اروپایی دفتر رسمی برای این منظور ایجاد شود که به واسطه آن زعفران ایران به بازارهای جهانی توزیع شود و پول حاصل از آن به عنوان یک منبع مناسب در جهت واردات کالاهای اساسی منظور شود.

وی با تاکید براینکه این سازوکار در صورت اجرا می تواند ثمرات زیادی را در دوران تحریم برای کشور داشته باشد، خاطرنشان ساخت: در اجرای این شیوه باید از تجارب صادرکنندگان قدیمی این محصول که در بازارهای بین المللی نیز شناخته شده اند بهره مند شد زیرا در حال حاضر شبکه بانکی و مبادلات مالی وجود ندارد ضمن اینکه ضمانت نامه بانکی و ال سی هم در دسترس نیست. فعالان شناخته شده این بازار هم اکنون مبنای تجارت خود را براساس اعتماد به خریداران خارجی گذاشته اند و با پذیرش ریسک کامل اقدام به تجارت این کالا می کنند. این مبادلات اکنون از طریق فاکس، ایمیل و یا تماس تلفنی است و بازاری که با این سطح ریسک حفظ شده است شایسته است که در ادامه نیز حضور فعالان و تجار شناخته شده در آن محفوظ بماند.